
भारताचे माजी पंतप्रधान डाॅ. मनमोहन सिंग यांचे निधन
दहा वर्ष भुषवले पंतप्रधान पद, अर्थव्यवस्थेला दिशा देणारे पंतप्रधान अनंतात विलीन
दिल्ली – माजी पंतप्रधान डॉक्टर मनमोहन सिंग यांचे निधन झालं आहे दिल्लीतील एम्स रुग्णालयात वयाच्या ९२ व्या वर्षी त्यांनी अखेरचा श्वास घेतला. त्यांना श्वास घेण्यास त्रास होत असल्याने रूग्णालयात दाखल करण्यात आले होते. पण उपचार चालू असताना त्यांचे निधन झाले.
मनमोहन सिंग हे २००४ ते २०१४ दरम्यान काँग्रेसच्या नेतृत्वाखालील संयुक्त पुरोगामी आघाडी (यूपीए) सरकारचे पंतप्रधान होते. डॉ. मनमोहन सिंग १९९१ पासून राज्यसभेचे सदस्य होते, पंतप्रधान असताना ते आसाम राज्यातून राज्यसभेवर निवडून जात होते. राज्यसभा खासदार असताना त्यांनी १९९८ ते २००४ या काळात विरोधी पक्षनेते पद भुषवले होते. डॉ. मनमोहन सिंग यांचा जन्म २६ सप्टेंबर १९३२ रोजी पंजाबमध्ये झाला. त्यांनी १९५२ मध्ये पंजाब विद्यापीठातून अर्थशास्त्रात पदवी आणि १९५४ मध्ये पदव्युत्तर पदवी प्राप्त केली. त्यांनी १९५७ मध्ये केंब्रिज विद्यापीठातून त्यांचे इकॉनॉमिक ट्रायपोस पूर्ण केले. त्यानंतर त्यांनी १९६२ मध्ये ऑक्सफर्ड विद्यापीठातून अर्थशास्त्रात डी.फिल केले. ते १९७१ मध्ये भारत सरकारच्या वाणिज्य मंत्रालयात आर्थिक सल्लागार म्हणून रुजू झाले. त्यांना लवकरच वित्त मंत्रालयात मुख्य आर्थिक सल्लागार म्हणून पदोन्नती देण्यात आली. डॉ. सिंग यांनी वित्त मंत्रालयात सचिव, नियोजन आयोगाचे उपाध्यक्ष, भारतीय रिझर्व्ह बँकेचे गव्हर्नर, पंतप्रधानांचे सल्लागार आणि विद्यापीठ अनुदान आयोगाचे अध्यक्ष अशी पदेही भूषवली आहेत. पुरस्कारांचा विचार केल्यास त्यांना १९८७ मध्ये पद्मविभूषण, १९९३ मध्ये युरो मनी अवॉर्ड ऑफ द इयर ऑफ द इयर, १९९३ आणि ९४ या दोन्ही वर्षातील अर्थमंत्र्यांचा आशिया मनी पुरस्कार आणि १९९५ मध्ये भारतीय विज्ञान काँग्रेसचा जवाहरलाल नेहरू जन्मशताब्दी पुरस्कार मिळाला होता.
माजी पंतप्रधान डॉ. मनमोहन सिंग हे ३ एप्रिल २०२४ रोजी राज्यसभेतून निवृत्त झाले. तब्बल ३३ वर्षांच्या संसदेतील कारकीर्दीनंतर त्यांनी निवृत्ती स्वीकारली. मनमोहन सिंग यांच्या अनेक निर्णयामुळे भारतीय अर्थव्यवस्थेचे रुप बदलले होते. त्यांनीच भारताची अर्थव्यवस्था खुली केली होती. त्याचबरोबर जागतिक मंदीतही त्यांनी आपली अर्थव्यवस्था सक्षम राखली होती.